Dry season i afektem Torba

Wota shotej long Torba Provins i kosem tu skul long Mota blong klosem doa we i afektem 200 skul piknini.

VBTC ripota long Torba Provins, Edgar Haward, i talem se shotej blong wota ia hemi from dry season.

Hemia i beis long operation we Torba Provincial Disaster tim i faenemaot long wik ia long Mota aelan.

Tufala primary skul ia hemi Pasalele long Lotawan long not blong Mota mo nara wan hemi Gamalmana long west.

“Long taem blong drae season long July ia i mekem tufala primari skul ia i klosem doa,” Mr Haward i talem.

“Plante pipol oli nomo save kasem sef wota blong drink mo cuk from ol wota tank i nomo kat wota blong ren.

“Asesmen tim i kambak long aelan blong Mota mo talem se situasen bae i kam moa worst.

“Mo oli nidim asistens blong ol agensi blong help.”

Torba Red Cross Branch Presiden, Pita Maho, i talem se tim blong Torba Red Cross i ko mekem asesmen long Mota aelan long wik ia.

Hemi talem se wan tim i mekem asesmen long east mo nara wan long west.

“Mifala i ko long wan wan vilij wetem ol voluntia mo ol memba blong Police Operation Centre blong mekem rapid asesmen long saed blong wota, health mo kakae,” Mr Maho i talem.

“Ol finding blong mifala we i bin ko daon i faenem se evri wota tank raon long 10 komuniti long Mota i drae.

“Naoia ol komuniti i stap yusum ol wota blong ol creek.

“Ol pipol i stap preservem ol wota long ol pool blong creek blong drink.”

Mr Maho i talem se red cross bae i wok blong distributum 100 jerry can blong wota long 10 komuniti long Mota long nekis wik.

Hemi talem tu se oli bin distributum 10 litre wota kotenna we oli fulumap wetem wota mo tu ol volentia oli rifilim ol wota kontena blong ol tija long ol skul. Hemi konfemem tu se oli distributum ol wota kotena ya i ko long wan wan komuniti.

Hemi kontinu blong talem se oli kliarem tu ol infomesen we Community Liason Ofisa blong Mota i kivim i ko long komuniti mo help blong fulumap ol asesmen form blong lukluk long hem long nekis wik.

Philemon Ling, Torba Provincial Education Ofisa, i talem se oli awea long situasen ia mo oli stap wok long ol plan blong help long ol dei i kam.

Mr Ling i talem se bae oli wok long ol rekomendesen mo luk wea ples national kavman i save kam in blong help.

Hemi talem se long Wednesday wik ia, oli bin yusum 40 jerry can blong wota blong red cross blong fulumap wota mo rifilim bak 40 lita blong wota long ol haos blong ol tija.

“Tufala primary skul ia i kat 10 tija long hem mo yumi givim fes asistens long ol tija fastaem,” Mr Ling i talem.

“Wanem yumi faenem se i no skul nomo i nokat wota mbe ol pipol tu long komuniti.

“Plante lokol pipol oli kat smol wota blong drink mo cuk nomo we i save las blong 2 dei olsem mo sapos i vinis bae oli fesem wantaem.”

Mr Ling i talem se ol skul pikinini blong Pasalele mo Gamalmana Primary skul i stap yet long haos wetem ol hom skul pakej.

VBTC Nius i kasem infomesen long Mr Ling se 200 pikinini we oli stap aot long skul, oli nokat wota tu long haos blong olgeta.”

Mr Ling i talem se oli kasem ripot se i kat tu skul long Toga mo Loh aelan long Torres grup long semak isu blong shotej blong wota.

Hemi talem se tufala skul ia hemi Pagavegug long Toga mo Robin Primary skul long Loh.

“Mifala i kasem infomesen se sef wota i no kat blong ol skul pikinini i drink,” Mr Ling i talem.

“Long Torres ol pipol i laki from oli kat ol andagraon well we oli stil save kat akses long wota.

“Mbe long Mota, ol pipol i kat wan sos long wan pul nomo we evri man i kat akses long hem.

“Mo hemia nao yumi stap wok wetem operation center long Torba blong traem sapotem ol studen mo ol komuniti pipol.”

Director General blong Ministry blong Education mo Training, Bergmans Iati, i talem se oli no kasem eni ripot yet long Torba education ofis.

“Wanem pipol i sud andastanem se yumi long ministri i kat wan level blong governance; I kat skul council, administrator mo ol provincial education ofisa blong dil wetem fastaem,” Mr Iati i talem.

“Mo taem oli nosave adresem isu ia bae yumi long ministi nao i akt.”

Allan Rarai, Manager blong Climate Division long Meteo Dipatmen, i talem se dry season ia hemi nomol wan we i stap hapen evri yia.

Hemi talem se Vanuatu i no kat El nino period long yia ia; period we i nokat ren nomo, from sapos i hapen long dry season ia bae ples i dry gud.

“Long dry season ia, ol smol aelan nao bae oli fesem plante shotej blong wota from i nokat riva mo oli dipen long ren wota,” Mr Rarai i talem.

“Yumi bin stap talem vinis longtaem i kam se long taem blong wet season, pipol i mas sefem wota blong survive long dry season we ren i no kam tumas.”

Vanuatu Meteo Ofis i talem se May kasem October hemi dry season mo Novemba kasem April hemi wet mo saeklon season.

 

 

 

(Visited 148 times, 1 visits today)

About The Author

You might be interested in