
Education mo fasen blong mared aot i afektem mama language
Ministry blong Education mo Training i talem se education stadi mo fasen blong mared aot i mekem Vanuatu i stap lusum ol mama language blong hem.
Meriam Ware Wia, Literacy Ofisa long Curriculum Development Unit long Ministry blong Education mo Training, i talem se taem wan skul pikinini i travel aot long rural eria mo kam stadi long town, hemi toktok long English o french language long skul, hemi save fogetem language blong hem.
“Taem we pikinini hemi aot long ples blong hem, hemi stap wetem ol famili mbe sapos oli toktok Bislama, hemi save fogetem language,” Mrs Wia i talem.
“Taem yu aot long aelan blong kam stadi, yu mas oltaem toktok long mama language blong yu from long wei ia, yu holdem taet i stap.”
Mrs Wia i talem se wan nara fakta hemi, taem wan man o woman i mared aot long aelan blong hem.
“Exampol taem wan woman i maret i ko long wan narafala aelan, hemi tijim pikinini blong hem long language blong hem nomo,” hemi talem.
“Mbe language blong papa blong pikinini i stap lus slowslow taem pikinini i stap kro i kam bigwan.”
Long wik ia, Kavman i selebretem International Mother Day language long Vanuatu.
Hed blong Kavman i kol blong pipol i mas kat rispek long ol mama language blong olgeta.
Honoroble Bob Loughman i talem se pipol i mas kipim 113 difren langwis.
“Nation blong yumi i kat tri ofisol language we hemi Bislama, English mo Franis mbe yumi kat ova long wan handred lokol language,” Prime Minister Loughman i talem.
“Yumi glad tumas blong gat bigfala daevesiti blong language long kaontri blong yumi from hemi soem kalja blong Vanuatu.
“Ministri blong mi, we i lukaotem language afea long Vanuatu, naoia i traem blong faenem ol wei blong wok moa long eria ia we Cultural Center blong Vanuatu, Malvatumauri Council blong ol Jif wetem Vanuatu Christian Council i stap mekem finis blong protektem, holdem taet mo promotem ol mama language blong wan wan aelan blong Vanuatu.”
Mrs Wia i talem se Curriculum Development Unit i translatem sam buk blong ridim long 59 language blong help tijim ol pikinini long language blong olgeta.
“Plante parents tete, oli toktok tumas Bislama mo English long ol hom mbe oli no tinktink blong tijim olgeta long mama language blong oli save,” hemi talem.
Jif Wemal Tuwo Vanu, Wille Grey Plasua, Presiden blong Malvatumauri Council blong ol Jif, i talem se sapos wan pikinini i no save mama language blong hem hemi minim se hemi nosave identity blong hem.