
Kavman i lukluk blong seperetem faea seves
Kavman i stap diskas blong seperatem unit blong Vanuatu Fire Seves blong impruvum seves blong hem.
Acting Commander blong Vanuatu Mobile Force, Robson Iavro, i konfemem hemia ia long VBTC Nius tete long taem blong Polis graduation long Vanuatu Police College hemia long Port Vila.
Mr Iavro i talem se jenis ia bae i tekem taem mbe hemi bes opsen.
“Wan long olgeta opsen we yumi bin lukluk long hem i no longtaem, blong impruvum seves blong faea long Luganville mo Port Vila, hemi blong yumi seperatem faea seves long existing straja blong Vanuatu Police mo Mobile Force,” Acting Commander Iavro i talem.
“Blong hemia i hapen, bae yumi mas kat legislation o loa we bae yumi wok wetem blong provaedem legol framewok long ol faea man blong karemaot ol wok blong olgeta.
“Wei ia bae faea seves i kat own otoriti o pawa blong mekem own mani blong hem.
“Long semak taem hemi atraktem sapot we i kam long ol bisnis haos long Port Vila mo Luganville.”
Private Nigel Tavuti long Vanuatu Fire Service i talem se longtaem i kam oli operate long act Vanuatu Mobile Force mo i no blong faea.
Hemi admitim se kavman i fokas moa long polis mo mobile force mbe i ignorem Vanuatu Fire Service.
“Yumi talem se yumi kat 40 yia mbe kavman i mas luksave se faea seves se hemi wan esential seves we i dil wetem laef blong pipol,” Mr Tavuti i talem.
“Mifala i kat tu trak nomo blong faea, wan hemi tekem 1500 litre mo nara wan 3500 litre blong wota.
“Mo wan samting pipol i mas save long hem se mifala i rispon nomo long long faea long eria blong Municipal.
“Sapos wan faea i hapen outsaed long Port Vila, i kat wan longfala proses blong folem, we mifala i mas askem permisen long boss blong Vanuatu Mobile Force bifo save rispon.”
Private Tavuti i talem se ol equipmen we oli yusum blong rispon long ol faea hemi oldfala tumas.
“Sapos wan faea man blong Australia i kam visit long faea seves dipatemen bae i laf long mifala wantem,” Private Tavuti i talem.
“Plante long ol uniform blong ol faea man i broke mbe mifala i stap yusum nomo.
Vanuatu Chamber blong Commerce mo Industry we i lukaotem ol bisnis haos long Vanuatu i kat kosen tu sapos wan bigfala faea i hapen long Port Vila.
“Olsem bodi we i lukaotem ol bisnis haos long kaontri, mi tink se hemi taem kavman i seperetem faea seves aot long Vanuatu Mobile Force,” Presiden blong Vanuatu Chamber blong Commerce mo Industry, Antoine Boudier i talem.
“Wei ia nomo bae oli save lukluk blong karem moa equipmen blong faea.
“Vanuatu Fire Service i bin stat long 1970’s bifo long independens; Long taem ia hemi oraet from populasen blong yumi hemi smol mo yumi nokat tumas ol bisnis haos.
“Mbe naoia population i kro i kam antap bigwan mo i kat plante bisnis haos tu i kerap long Luganville mo Port Vila; Mo hemia yumi mas wok raon long law blong wanem yumi designem bae hemi benefitim kaontri.”
Dennis Taravaki, viktim we faea i bin bonem haos blong hem long eli May long Mele, i bin arem nogud taem tufala faea trak i turn ap leit blong kilim ded faea.
Hemi talem se taem tufala faea trak i ko rispon, wota i bin vinis mo ol fire fighter i mas askem wota long ol lokol blong kilim faea.
“Heart blong mi i bin soa, mi no bin slip long naet kasem ples i delaet gud,” Mrs Taravaki i talem.
“Mi plis long kavman blong yu mas luksave pipol blong yu, mi lusum ful properti long haos from faea trak nomo i kam leit.”
Acting Commander Iavro i admitim se seves blong faea i pua long Luganville mo Port Vila longtaem i kam mbe bae oli wok blong apgradem.
“Wetem niu divelopmen blong infrastructure long Cook Barracks, bae yumi wok blong sapotem faea seves long niu eria ia,” Mr Iavro i talem.
“Bae yumi karem sam moa faea seves trak mo ol equipmen long ol patna blong yumi.”
Mr Iavro i askem Vanuatu Polis Force, Fire Seves mo ol nara othoriti we oli risponsibol long wota blong mekem sua se ol karem ol koneksen we hemi fitim ol faea trak.
“Wan jalenj blong yumi nao hemi ol wota mo pipe system we ol faea fighta i stap yusum long ol trak ia i no maj,” Mr Iavro i talem.
“Wanem yumi mas mekem hemi yumi mas tekem ol faea trak we ol fitting blong olgeta i stret mo i majem ol faea hydrain.”
Acting Commander Iavro i talem se ol plan ia i stap long proses blong wok impruvum seves blong faea long Luganville mo Port Vila.