
Moa pipol i interes long Pacific Labour Scheme
Ova 2000 pipol i rijista tete blong pat long Pacific Labour Scheme long Independence Park long Port Vila.
Ol pipol ia oli talem long VBTC se hemia i wan gudfala opotuniti blong kasem gud mani nomata long tri yia kontrak.
Wan lokol we i no wantem nem blong hem i talem se “ Mifala i fraet blong ko wok ovasi from virus blong COVID-19 ia, mbe from yumi stap long disasta mo yumi mas wok.”
“COVID-19 i distembem wok blong mifala long Vanuatu mo wanem disisen we mifala i tekem, hemi disisen we mifala i bin diskasem wetem ol famili blong mifala i ko wok mo kambak.
“Limit namba blong ol fom blong wok hemi 400 nomo taem yu krabem wan mbe yu laki ia nao.”
Commissioner blong Labour Dipatmen, Murielle Metsan Meltenoven, i talem se oli plan blong sendem 1500 pipol blong ko wok long Australia.
“Yumi plan blong tekem 150 pipol long wan wan provins long kaontri,” hemi talem.
“Yumi plan blong sendem 650 pipol long Port Vila mbe rijistrasen long Luganville Santo i soem se moa pipol i interes.
“Wanem bae yumi mekem hemi blong stil lukluk long ol list ia mo sendem olgeta i ko wok.
“Mo bae yumi sendem sam moa i ko wok bakeken.”
Mrs Meltenoven i talem se bae oli rijistarem fastaem ol wokman ia mo bae oli jusum olgeta we i stret blong pat long scheme ia.
Hemi talem se proses blong rijista long scheme ia bae i stap long tu dei.
“Afta long hem ia, yumi priperem ol profile blong olketa mo yumi maketem i ko ovasi,” Mrs Meltenoven i talem.
“Olsem mi bin talem sam taem i pas, se hemia hemi wan maket plan blong mifala long labour blong yumi mobilisem ol wokman mo yumi kat ol nem i stap insaed long lis blong wok redi blong maketem i ko long Australia.
“Taem maket i availabol mo yumi nokat ol wokman i stap long list blong wok redi, hemi wan bigfala jalenj from yumi faenem i had blong faenem wokman mo mekem rikruitmen.”
Mrs Meltenoven i talem se taem oli maketem, ol aprov employer long Australia oli luk ol profile blong ol wokman ia mo save se oli bin mitim ol criteria blong ko wok.
Labour Ofis i rikodem 900 pipol long Luganville, Santo we oli bin rijista blong pat long scheme ia long Australia.
Wan Ni-Vanuatu seasonal wokman blong Recognised Seasonal Employee long Blenheim, Amsten Ala, i talem se hemia i wan gudfala opotuniti ia.
“Mi stap ovasi, mi luk plante pipol oli stap mekem wei blong kam wok long New Zealand o Australia, mo mi wantem talem se hemia i wan gudfala opotuniti blong travel mo mekem mani,” Mr Ala i talem.
“Mi save se Kavman i kivim wan mani blong VT 3 millon blong sapotem Agriculture sekta we hemi gud tumas.
“Mbe pa i tekem taem blong yumi mekem mani from bae yumi krowem ol kakae mo wet blong i redi.
“Taem yu travel i moa gud from taem yu kasem Australia o New Zealand, yu save faenem mani long wan wik taem blong helpem nid blong famili evri dei.”
Mrs Meltenoven i talem se afta long rijistrasen long Port Vila bae tim i ko long aelan blong Malekula mo Tanna blong mekem rijistrasen.
People oli bin arive long eria blong Owen hall long Port Vila long eli moning mo kasem 9 o’clock spes insaed hemi smol from tumas pipol.
Labor dipatmen hemi bin toktok long olgeta pipol blong muv i ko long Grand Stand blong Independence Park.
Polis i mas kam in tu blong help kontrolem ol pipol.