
Simulation lokdaon exercise i mas klia
Mele Maat Komuniti long Efate i askem Kavman blong kamaot klia wetem plan blong wan simulation lokdaon exercise we bae i hapen long Efate blong pipol i save long wanem blong mekem.
Jif blong Melemaat i mekem kol ia taem i gat plante toktok i stap ko raon naoia long Efate.
VBTC Nius i kasem infomesen se ol pipol blong Mele Matt i fraet mo oli konfus.
Jif Blong Mele Maat vilij long Efate, Albea David, i wantem moa infomesen long ol health otoriti long Ministry blong Health.
Jif David we i ownem wan smol sto i talem se hemi klosem sto blong hem.
“Mi wantem sapos olgeta blong health i explenem gud wanem bae mifala i mekem blong mifala i pripea,” Jif David i talem.
“Sapos i kat lok daon exercise bae mifala i wokbaot o aksen blong mifala bae i olsem wanem?
“From naoia, mifala i stap ia, mifala i nosave se bae mifala i mekem wanem.”
Jif David i talem se hemi bin ko mekem shopping blong smol sto blong hem vinis mo hemi talem se sapos exercise ia i hapen bae hemi nomo ko long Port Vila.
I kat toktok tu se sam Mele Maat studen blong Suango skul long Mele bae oli no ko long skul nekis wik from simulation exercise ia.
Principal blong Suango skul, Bong Walter, i talem se hemi wan gud exercise blong pripea mbe hemi askem klia komunikesen.
“Mifala i stap anda long wan otoriti mo infomesen i mas be ofisiol bifo mifala i save advasem ol parents se i nokat klas,” Mr Walter i talem.
“Mbe naoia we i nokat wan ofisiol statemen yet, ol studen i mas kam long skul.”
Sam lokol long Mele Matt i talem se oli stap pripea from wan mared long nekis wik mo oli wantem save gud infomesen from oli spendem vatu from.
VBTC Nius i kasem toksave long Ministry blong Health se hemi wan tri dei lok daon exercise we bae i stap long 22, 23 mo 24 October.
Ministry blong Health bae i mit wetem National Disaster Management Ofis long Mande nekis wik blong diskas mo talemaot gud plan blong simulation exercise ia.
Simulation blong lokdaon long Efate hemi blong hao nao Health wtem ol patna bae oli rispon sapos i kat wan COVID kes.
Jif David i talem se sapos oli kasem gud infomesen hemi wantem evri smol sto long Melemaat blong klos long tri dei ia.
Suango skul hemi Bilingual we i minim se hemi tijim english mo franis langwij long skul wetem 659 skul pikinini.
Wan Ni-Vanuatu seasonal wokman we i bin pat long Recognised Seasonal Employer Program long New Zealand blong 1 yia six manis, i talem se oli bin ko tru long tu lokdaon from hae namba blong COVID kes.
Seasonal wokman ia i talem se fes lokdaon hemi blong tu wik mo nara wan hemi long dei nomo blong fo dei.
Hemi talem se long taem oli no bin alao blong muv olbaot.
“Rul hemi oli alaoem tri o wan man nomo blong ko stap mekem shopping,” Hemi talem.
“Yumi mas stap insaed nomo long haos from ol polis tu i strik.”
“Oli no alao blong yumi ko aot mo mit wetem ol pipol mo yumi mas praktisim social distancing mo werem fes mask taem ko aot.”
Helt Taskfos blong COVID-19 i bin mekem wan dril exercise i no longtaem i pas long sam komuniti long Port Vila blong testem ol rispon plan blong hem sapos i gat kes long komuniti.
Exercise ia i bin hapen long eria blong Freshwota, Market long Taon, Bridge blong Mele mo Teouma.
Hemi meinli blong testem ol aksen long allert 2 mo 3 we i minim se i gat komuniti transmission mo i gat kes i stap long hospitol.
Lokdaon hemi wan ristriksen polisi blong ol pipol o komuniti blong stap nomo long ples we oli stap long hem mo no muv olbaot.