Stopem gambling o faen

Kol blong ol komuniti long Efate i stop plei kad from vatu o faen long VT500,000.

Senior Compliance Ofisa long Shefa Provincial Government Council, Willie Suran Kalo, i talem long VBTC Nius se fasin blong plei kad from vatu i no folem loa.

Mr Kalo i talem se sapos oli kasem eni mama o gel i plei kad bae oli penalisem olgeta.

“Mi wantem talemaot long pablik nomo se naoia fasin blong yumi plei long bingo wetem Seven lock we plei from mani hemi illegal; Hemi no folem loa so yumi nomo save plei from olgeta long Ministry blong Finance olsem FIU(Financial Intelligence Unit) oli no tekem category blong ol smol gambling ia insaed long bisnis license; I nogat bisnis laesens blong hem,” Mr Kalo i talem.

“Penalti blong hem, hemi VT500,000. I nogat wan amaon we i smol. Mo sapos mifala i stopem yu mbe yu stap ko hed, mifala i kasem yu long Port Vila o rural Efate, mifala i save prosecutum yu o yu pas long kot.

“Yufala we i stap long ol eria blong yufala mo stap plei bingo, mifala i askem ol jif wetem ol komuniti lida blong stopem ol famili blong plei kad from vatu. Wanem we i stap fulap oli askem kwesten mo talem se mbe from wanem nao Shefa hemi blokem? Nao mi bin talem vinis se i nogat category blong hem long bisnis laesens. Laesens i kat mbe hemi blong ol bigfala casino. Mo sapos yu wantem opereitem wan yu mas pem semak wan we ol casino oli pem.

“Nara samting, yumi kam liv long Port Vila blong wok blong helpem ol pikinini blong yumi. Mo tu blong mekem sam nara useful samting. Yumi no kam blong plei bingo o seven lock long Vila. Ol famili blong yumi long Efate i gud tumas blong save alaoem graon long yumi, fulap man we mifala i visitim hemi ol man we oli liv long informal settlement we i minim se fulap man oli no pem graon. Oli stap nomo from wan famili long Efate i givim graon mo oli stap mo ko hed blong plei bingo we hemi no folem loa. Taem yumi spendem ful taem blong plei bingo hemi stilim aot tinktink blong yumi nomo mekem eni nara developmen long komuniti o groem famili i ko antap.

“Mo tu hemi produsum fulap behavior(fasin)long komuniti. Fulap oli involv long problem olsem askem mani long nara man. So man i les i stap long haos nomo i nosave ko lukaotem wok i wok blong winim vatu blong helpem famili.”

Mbe sam mama we oli no wantem talemaot nem blong olgeta oli talem se oli stat plei from i helpem olgeta bigwan long taem blong COVID from plante oli lusum wok.

Oli talem se hemi kwik mani blong sop mo kakae.

“Hemi onli wei we mifala i faenem mani,” Ol mama ia i talem.

“Sapos mifala i no plei bingo bae i hard from mifala i dipen long mani ia nomo blong helpem famili.”

Woman Memba blong Palemen long Efate rural, Gloria Julia King i enkarejem ol mama long vilij blong yusum gud taem blong olgeta blong faenem wei blong mekem mani.

Hemi talem laswan se ol woman oli natural maneja long hom finis mo hemi enkarejem olgeta blong ko long agrikalja farm.

Klak blong Presbyterian Jioj, Pastor Collin Keleb i diskarejem ol woman blong no dipen long mani blong kad.

“Bible i talem se best komitmen nao hemi blong sweat. Laef blong gambling i stap bifo COVID vinis,” Mr Keleb i talem.

Hemi talem se i kat ol negativ saed we i afektem famili.

“Blong plei kad blong winim mani ol mama nao i kam moa insaed long hem, so sapos hemia nao rod blong olgeta we birthem futja komuniti hemia i wan gud investmen?

“Even long environmen long taem ia bae i mas kat agruemen o filing we i nogud from wan i win mo ol nara wan i lus mo bae i lid ap long wan nara samting.

Mr Kalo i talem se ol Area Secretary oli eye waj blong Shefa Provincial kavman.

“Long Nguna, Eria secretary i stopem ol lokol vinis,” Mr Kalo i talemaot.

“Mifala i statem operation long Saot Efate blong stopem olgeta mama we oli stap involv long bingo mo sapos yu wantem yu mas ko lukaot wok blong helpem famili long haos blong yu.

“Long las wik mifala i traem blong kavremap ol eria long Blacksands, naoia ol telephon kol i kam vinis blong mifala i mas ko moa long ol eria long Saot Efate we i hausem plante pipol long Vanuatu. Ol famili long Shefa mo olgeta long ol nara aelan.”

Komuniti lida blong Paunangisu vilij, Kalmaire Kalmar i talem se ol mama long Not Efate oli no mas mekem exkius blong lukaotem mani blong fidim famli.

“Graon i stap mo oli no kat wan excuse blong dipen long mani blong gambling blong mekem inkam,” Mr Kalmar i talem.

Mr Kalo i talem se fualp pipol oli kam long town from gudfala education, bright laet mo wantem kasem gud seves.

“Bingo hemi no helpem wan pikinini blong ko long skul from hemi save inkrisim crime reit,” Mr Kalo i talem.

“Yumi harem ol polis tu oli talem se Shefa provins i rikodem wan hae crime reit we hemi long Saot Efate we i haosem plante man.

“Yumi nosave ko hed long fasin ia so plis tabu stopem.”

 

 

(Visited 1128 times, 1 visits today)

About The Author

You might be interested in