
Wota i ko insaed long 40 haos-Saot West Bay
Forty haos blong Pipol long Lembinwen, South West Bay, Malekula i kasem bigfala flood folem Saeklon Irene.
Wan lokol long Malekula, Damien Hophand i talem long VBTC Nius se ol famili ia i mas muv i aot.
“Mi bin toktok long wan lokol mo hemi talem se long 50 yia long laef blong hem, hemi neva luk wan flood olsem,” Mr Hophand i talemaot.
“Ol olfala i neva bildim haos long pleia mbe ol niu generation oli kam oli luk se no populasen i inkris ale oli stat bild i ko long ples we hemi low long hillsaed. Ale runoff long ol hill ia i kosem flood.
“Lembinwen hemi wan beautiful(naes) vilij we i stap long sanbij mbe i kat ol hil we oli longwan lelbet. Ol hill ia nao i kat ol riva fastaem i bin ron mbe ren we i foldaon long taem ia ating i hevi mo komuniti i sek se abaot 40 famili, wota i fulap ap gud haos blong olgeta mo oli muv i ko hae ples long komuniti hall long CLC jej. Hemi jej we boxer Kali Jacobus oli bild long hem. Even haos blong hem tu i stap stret long ples we riva i ron i kam daon mo i ko insaed long bigfala haos mo kitchen blong hem. Aos blong me 2 i stap long wota.”
Mr Hophand i talem se ova 300 pipol long Lembinwen vilij.
Hemi talem se kat sam sto, Presbyterian jej mo fuel shed long komuniti ia.
Mr Hophand i talem se taem bigfala ren ol bigfala riva long Saot Malekula i ron mo ol trak i nosave yusum.
“Oli muvum olgeta i ko insaed long CLC jej mo sam oli ko stap wetem ol nara famili memba long ol haos we oli stap long graon. Komuniti i bin wok tugeta blong faenem wei blong drainem aot wota, wok yestete, Oli dig long en blong west mo east en blong vilij, ” Mr Hophand i talem.
Mr Hophand i talem se wota i spoilem karen kakae blong ol pipol.
Hemi talem se riva i ron i pulum ol banana tri i ko daon long solwota.
Mr Hophand i talem se ren i ren, solwota i digim ol smol haos long saed blong coast mo wind i strong.
“Yumi long National Disaster Management Ofis wetem ol Eria administrata i mas mekem wok kwiktaem blong helpem ol pipol we oli stap long nid naoia,” Mr Hophand i talem.
Hemi talem se asesmen tim i mas lukluk plante long eria long West Malekula kasem Ahamb.
“Long Saot West Bay olgeta i tekem health seves long Wintua Health senta mbe problem blong solwota; Wokbaot krosem riva bae hemi had from riva. Ating sapos wota i ko daon bae oli save kasem help,” Mr Hophand i talem.
“Mifala i luksave se i taem blong jensem ples blong live, lukluk blong muv i ko long wan sef ples olsem ko long hae graon, nature bae yumi nosave stopem, “Mr Hophand i talem.
Malampa National Disaster Management Ofisa, Abelson Abel i talem se oli wet long asesmen ripot blong save help.
Hemi talem naoia se oli askem ol lida blong ol lokol long Malekula blong helpem ol famili we oli stap long nid.
“Sins komuniti ia hemi stap long wan low eria; yumi nogat wan tim yet i ko daon mbe yumi expektem eria administrata mo Liason Ofisa blong sabmitim ripot i kam long Lakatoro,” Mr Abel i talem.
“Ripot i kam long toktok mbe yumi wantem black mo waet long pepa blong yumi save putum i ko antap long ofis long Port Vila.